Probeert deze orang-oetan een bulldozer weg te jagen?

Waar

Een video van een orang-oetan die een bulldozer met houthakkers uit zijn bos probeert te verjagen, wordt sinds het begin van dit nieuwe jaar massaal gedeeld. De beelden zijn echt, ze werden gemaakt in het Sungai Putri-woud in Borneo, in 2013. De opnames werden voor het eerst gebruikt in de documentaire ‘Saving the Orangutan’ die in mei 2018 door de BBC werd uitgezonden.

Snopes

D66 gaf veel meer geld uit aan verkiezingscampagne?

Waar

Volgens een bericht op Nieuwsreactie.nl, een website waar veel complottheorieën worden gedeeld, gaf D66 vorig jaar 3,4 miljoen euro uit aan campagnes, terwijl het CDA het moest doen met een media-budget van 115.000 en FVD met 150.000 euro. De bedragen kloppen niet, maar de strekking is juist. D66 gaf 3,4 miljoen euro uit aan offline advertenties, CDA 1,8 miljoen euro en FvD 1,7 miljoen euro. CDA en FvD gaven in totaal inderdaad minder geld uit aan hun campagnes dan D66, maar het verschil is minder groot dan wordt gesuggereerd.

 

DPA

Skeletten van reuzen opgegraven in Ecuador?

Onwaar

Bij opgravingen in Ecuador hebben archeologen fragmenten gevonden van het skelet van een mens van ongeveer 8 meter lang, volgens berichten die op Facebook veel worden gedeeld. Als er ooit reuzen leefden in Ecuador, dan zijn het in ieder geval niet dezelfde als op de foto’s, want die doken in 2012 al op in berichten op Koreaanse blogs. Eén afbeelding werd in 2008 ingestuurd voor een online photoshopwedstrijd.

DPA

Video toont luchtaanvallen China op Taiwan?

Onwaar

Een video waarop te zien is hoe Chinese gevechtsvliegtuigen een luchtaanval lijken uit te voeren op Taiwan, werd rond de kerstdagen in de VS meer dan 9 miljoen keer bekeken. “Kijk hoe de vliegtuigen neerstortten als China er niet in slaagt luchtaanvallen uit te voeren in de buurt van Taiwan’, stond in de begeleidende tekst te lezen. In werkelijkheid ging het om beelden van een live-uitzending van een videogame.

 

Polifact

Legalisering cannabis leidt tot meer drugsgebruik?

Niet te checken

Volgens de conservatie Duitse politicus Stephan Pilsinger (CSU) zal legalisering van cannabis, wat in Duitsland wordt overwogen, leiden tot meer gebruik. Hij verwijst naar studies uit de VS. De cijfers uit de VS laten echter zien dat de legalisering van cannabis verschillende effecten heeft afhankelijk van de leeftijdsgroep en niet noodzakelijk leidt tot een verhoogde consumptie.

Eufactcheck

Heeft Amish-sekte in VS groepsimmuniteit bereikt?

Onwaar
‘Duizenden’ Amish families in de VS die zich niet lieten vaccineren, geen afstand van elkaar hielden of mondkapjes droegen, hebben groepsimmuniteit bereikt, beweert een Nederlandse Facebook-gebruiker. Amerikaanse nieuwsmedia als Fox 28 en The New York Post, hadden eerder bericht dat één Amish-gemeenschap in Pennsylvania groepsimmuniteit zou hebben bereikt. Elk bewijs voor deze beweringen ontbreekt.
Knack

WHO-topman geeft toe dat vaccins kinderen doden?

Onwaar

Een video die op sociale media veel wordt gedeeld, laat zien hoe Tedros Adhanom Ghebreyesus, de directeur-generaal van de Wereld Gezondheids Organisatie (WHO), toegeeft dat boostervaccins worden gebruikt om kinderen te doden. De WHO-topman struikelde over de eerste lettergreep van het Engelse woord “children”, en corrigeerde zich daarna waardoor het – voor wie dat wilde horen – klonk als ‘kill-children’.

AFP

Brieven Hoekstra en Kaag bewijs wereldwijd complot?

Onwaar

‘Uitgelekte brieven’ van het Wereld Economisch Forum aan Wopke Hoekstra en Sigrid Kaag tonen aan dat de Nederlandse regering meewerkt aan The Great Rest, een ultra-links complot om een nieuwe wereldorde tot stad te brengen. Berichten met deze strekking worden massaal gedeeld, maar het gaat in werkelijkheid om uitnodigingen voor de jaarvergadering van het WEF.

Reuters

Aantal ijsberen verviervoudigd in 45 jaar?

Onwaar

Het aantal ijsberen is in 45 jaar met 400 procent toegenomen en met de walvissen en de koala’s gaat het eveneens prima, beweert de Canadese bioloog en voormalig Greenpeace-activist Patrick Moore in een tweet die al drie jaar massaal gedeeld wordt. Het is niet waar. Het aantal ijsberen blijf al jaren gelijk en walvissen en koala’s zijn uiterst kwetsbaar voor klimaatveranderingen.

 

Polifact

Is een kwart van de 15-jarigen bijna alfabeet?

Onwaar

Diverse media brachten in 2021 het nieuws dat een kwart van de Nederlandse 15-jarigen ‘functioneel analfabeet’ is. Het percentage komt van het Program for International Student Assessment, dat de prestaties van EU-scholieren vergelijkt. Een kwart van de Nederlandse 15-jarigen scoort onvoldoende als het gaat om ‘evalueren en reflecteren’. Dat betekent niet dat ze analfabeet zijn, wel dat ze een taalachterstand hebben.

BNR radio