Schaaldieren kunnen pijn voelen

Waar

Dierenrechtenorganisatie GAIA stelt in een publicatie dat ‘In tegenstelling tot wat de visindustrie beweert, kreeften en krabben ook perfect pijn kunnen voelen’. Volgens onderzoek en experts zijn er inderdaad indicaties dat schaaldieren mogelijk pijn ervaren. Het antwoord op de stelling neigt momenteel dan ook naar ‘waar’.

Uit onderzoek door Robert W. Elwood, die decennialang het gedrag van schaaldieren bestudeerde, blijkt bijvoorbeeld dat strandkrabben met hun scharen wrijven en krabben aan hun met azijnzuur behandelde mond en dat heremietkreeften, die in hun schelp een elektrische schok toegediend kregen, tot minstens één dag na de schok (en dus niet vanuit een reflex) sneller naar een nieuwe schelp verhuisden. GAIA geeft toe dat het wetenschappelijk onmeetbaar is om te beoordelen wat schaaldieren precies voelen, maar ‘de onderzoeksresultaten zijn wel consistent.

Knack

Vijftig koeien stierven door coronavaccin

Onwaar

Op Twitter en Facebook circuleert een video van dode koeien die gestorven zouden zijn door toediening van een coronavaccin. Dat klopt niet. De video uit Noord-Italië toont dieren die stierven door een giftige plant, zo blijkt uit wetenschappelijke analyse.

Op 3 juni plaatst een Engelstalige Twitteraccount een video online met als bijschrift: ‘Waarschuwing: harde beelden. Noord-Italië. De overheid kwam en vaccineerde vee tegen Covid-19. Kijk naar het resultaat: allemaal dood of stervend de volgende dag. #plotsgestorven’. We zien mannen wandelen tussen koeien waarvan velen dood lijken of een zieke indruk maken. De tweet werd al meer dan een half miljoen keer bekeken. De vijftig koeien stierven in het Noord-Italiaanse dorpje Sommariva del Bosco op 6 augustus 2022 door blauwzuurgif na het eten van sorghumplanten. Het heeft dus niks met het vaccin te maken.

Knack

Foto’s Servische president die steun betuigt zijn bewerkt

Waar

Op 8 juni publiceerde het Servische tabloid Kurir een foto van de Servische president Aleskandar Vucic die zijn medeleven betuigt op een school waar onlangs een dodelijke schietpartij plaats heeft gevonden. De foto blijkt volgens experts bewerkt te zijn en zijn geen bewijs van het bezoek van de president,

De foto die Kurir, de grootste krant en meest bezochte nieuwssite van Servië, publiceert laat zien hoe de president een bezoek brengt aan de basisschool Vladislav Rinikar in de Servische hoofdstad Belgrado. In die school vond op 3 mei een dodelijke schietpartij plaats waarbij een leerling negen medeleerlingen en een bewaker vermoordde. Sindsdien zijn er wekelijkse protesten in de Servische hoofdstad Belgrado gericht tegen de regering van Vucic. De foto, die geplaatst werd om dit nieuws te ontkrachten is een slecht gemanipuleerde foto, te zien aan de niet kloppende reflecties en objecten die niet netjes uitgesneden zijn.

Knack

Nederland voegt fluoride toe aan het drinkwater

Onwaar

Fluoride in drinkwater is een veelvoorkomend onderwerp als het om desinformatie gaat. Zo is het ook nu weer raak. Een foto online toont twee figuren in een veiligheidspak die fluoride aan een waterleiding toevoegen. De implicatie is dat fluoride extreem gevaarlijk is. Er zit echter geen fluoride in het Nederlands drinkwater. Al in 1976 stopte Nederland met de waterfluoridering.

De foto duikt regelmatig op bij websites die zich verzetten tegen het gebruik van fluoride in drinkwater. Echter, geen van deze websites vermeldt een bron of waar deze foto genomen zou zijn. De oudste versie die te vinden is komt uit 1999, en is terug te vinden op een oude Geocities-website over veiligheidskledij.

DPA

Pridevlag bevat géén kleuren ter acceptatie van pedofilie

Waar

De alternatieve nieuwssite ReactNieuws claimt in een recent verschenen artikel dat de intersekse progress pridevlag een zogenaamde ‘pedofielenvlag’ is. Bepaalde kleuren in de vlag zouden de acceptatie van pedofielen in de LGBTI+-gemeenschap symboliseren. Dat klopt niet. ReactNieuws stoelt zijn claim op een vlag die door internettrollen werd verzonnen en die de LGBTI+-gemeenschap niet gebruikt.

Het artikel van ReactNieuws werd geschreven naar aanleiding van een Twittervideo die politiek activist Dries van Langenhove op 17 mei publiceerde, In dit bericht claimt Van Langenhove dat er overal in het land ‘pedofielenvlaggen’ opduiken. Deze claims zijn gebaseerd op een verzonnen vlag die in 2018 verscheen. Er is dus geen link met de LGBTI+-gemeenschap.

Knack

Windmolens hebben elk jaar 2700 liter olie nodig

Onwaar

Op sociale media gaat er een gerucht rond dat windmolens om de acht à twaalf maanden 2700 liter olie nodig hebben. Dit aantal klopt niet. Experts schatten dat een windmolen maximaal 1500 liter olie gebruikt die niet jaarlijks, maar slechts om de drie tot zeven jaar wordt vervangen. Het bericht is dus sterk overdreven.

In het bijschrift van het bericht op Facebook dat op 19 mei verscheen lezen we: ‘Tot mijn grote verrassing moet er om de 8-12 maanden smeerolie worden ververst, 2700 liter per turbine!’ De bijgevoegde afbeelding werd sinds 2019 meermaals gepost op sociale media, vooral op Amerikaanse sites.

Knack

What The Fake – 7 juni 2023

Waar

De uitzending van 29 maart van het radioprogramma ‘What The Fake’  tijdens Wout2Day op Radio 2 met Wouter van der Goes en Vincent Everts. Vandaag hebben we het over elektrische voertuigen en de CO2-uitstoot van vulkanen.

YouTube

Vulkaanuitbarstingen stoten enorme hoeveelheid CO2 uit

Onwaar

Eind mei barstte de vulkaan Etna opnieuw uit, wat volgens berichten op sociale media gepaard ging met een enorme hoeveelheid CO2-uitstoot. Er wordt zelfs geclaimd dat deze vulkaanuitbarsting meer CO2 zou hebben uitgestoten dan de mensheid in zijn bestaansgeschiedenis. Dit blijkt niet waar te zijn.

Naast de luchthaven van Catania die moest sluiten en de as en stukken rots die de inwoners te verduren kregen, is er geen sprake van een enorme hoeveelheid CO2. Een vulkaan stoot inderdaad CO2 uit bij een uitbarsting, maar die is veel kleiner dan de menselijke CO2-uitstoot. Menselijke activiteit stoot 100 keer zo veel uit als alle vulkanen samen.

DPA

Arc de Triomphe met regenboog is een 3D-animatie

Waar

De Arc de Triomphe in Parijs zou voor de Pride-maand met een gigantische regenboog uitgerust zijn. Dit blijkt niet waar te zijn. De video van de krullende regenboog die op sociale media wordt gedeeld, is een 3D-animatie van een Amerikaanse kunstenaar.

De originele video is het werk van Ian Padgham, een Amerikaanse artiest die in Frankrijk woont. Hij deelde de animatie op Instagram met het onderschrift ‘Arc-en-ciel de Triomphe’. In de reacties zijn er wel meer mensen die twijfelen of de regenbooginstallatie er nu staat of niet, maar Padgham ontkent dat dit het geval is en dat het nooit zijn bedoeling was om voor verwarring te zorgen.

DPA

Angolezen slaan zonnepalen kapot uit protest

Onwaar

Er gaat een video rond op sociale media waarin een groep Angolezen te zien is die zich verzet tegen ‘de klimaatwaanzin’ door zonnepanelen kapot te slaan. Dat klopt niet. De video is echt, maar werd in 2018 gefilmd toen een groep Indiase arbeiders protesteerde omdat er geen salaris werd uitbetaald voor de bouw van een zonnepanelenpark.

De video, die meer dan 11.000 keer werd bekeken, werd met het volgende bijschrift op Twitter gedeeld: “In Angola laat men zich de klimaatwaanzin waarschijnlijk gesponsord door uw belastinggeld niet opdringen. Die maken gelijk korte metten met die vervuilende troep.”

Knack