Russische soldaten veroorzaken burgerslachtoffers in Boetsja

Waar

De oorlog in Oekraïne blijft een enorme poel aan desinformatie. Zo wordt er op Facebook geclaimd dat de beelden van dode lichamen in de straten Boetsja nooit door de Russen zijn veroorzaakt. Volgens de gebruiker zijn de beelden pas op 3 april gefilmd, terwijl op 2 april de Oekraïense straten nog leeg waren. De lichamen zouden dus pas na het vertrek van de Russen daar geplaatst zijn. Deze bewering is niet waar.

De eerste foto’s en video’s van lichamen op straat in Boetsja kwamen al op 1 april 2022 aan het licht. Er is overweldigend bewijs dat de lichamen daar al sinds half maart lagen. Boetsja was toen nog geheel onder Russische controle. De New York Times heeft zelfs weten vast te stellen welk Russisch regiment verantwoordelijk is voor het bloedbad en publiceerde beeldmateriaal van verschillende moorden.
DPA

Van Haga overdrijft over aantal scheefhuurders

Waar

Volgens Tweede Kamerlid Wybren van Haga heeft 20 procent van de huurders van sociale huurwoningen geen recht op hun woning omdat ze teveel verdienen. Dit fenomeen wordt scheefhuren genoemd. In de realiteit is dit cijfer echter een stuk lager. Het gaat namelijk om 7,2 procent van de sociale huurwoningen.

Op donderdag 30 maart opperde Van Haga dat het aanpakken van scheefhuren kan bijdragen aan het aanpakken van de woningnood in Nederland. Hierdoor komen er meer sociale huurwoningen vrij voor mensen die daar daadwerkelijk recht op hebben, Hij claimt echter dat één op de vijf huurders onterecht in een sociale huurwoning zit. Dit cijfer klopt niet en het aantal is in werkelijkheid een stuk lager.

 

Nieuwscheckers

WEF rantsoeneert het drinkwater in de toekomst

Onwaar

Binnenkort komt water niet meer vanzelfsprekend uit de kraan. Althans, als we een nieuwsbericht over het rantsoeneren van water door het World Economic Forum. In samenwerking met de Verenigde Naties zouden ze de toegang tot water in huizen willen rantsoeneren om de klimaatverandering te bestrijden, want ‘water is geen mensenrecht’. De website die dit nieuws deelt is echter al meerdere keren betrapt op het verspreiden van nepnieuws, en dat is ook hier het geval.

De berichten op social media zijn gebaseerd op het nieuws van de website Frontnieuws. Die website staat bekend vanwege het verspreiden van desinformatie en maakte al vaker het onderwerp uit van factchecks over het WEF. Er zijn geen plannen over het rantsoeneren van drinkwater te vinden in plannen van het WEF of de VN en het nieuws is daarmee volledig uit de duim gezogen.

DPA

Elektrische auto explodeert midden op de weg

Onwaar

Er wordt op het internet steeds vaker geclaimd dat elektrische auto’s in brand vliegen. Een elektrische auto zou volgens een video  geëxplodeerd zijn en een onblusbare brand op de weg veroorzaakt hebben. Dit is niet waar. Het zijn oude beelden uit 2013 van een botsing tussen een vrachtauto en een bus in Moskou. In de vrachtwagen lagen maar liefst 119 gasflessen die de ontploffing veroorzaakt hebben.

Het ongeluk gebeurde op een snelweg rond Moskou in 2013. De vrachtwagen was van het merk Isuzu. Dit merk had in 2013 geen elektrische vrachtwagens, dus het gaat om een vrachtwagen met een verbrandingsmotor. Een elektrische motor kan dus nooit de aanleiding zijn geweest van dit incident,

DPA

Foto van Julian Assange is gemaakt met AI

Waar

Op het internet circuleert een afbeelding van Julian Assange. Het zou gaan om een recent beeld van de klokkenluider, gemaakt in de Londense gevangenis waar Assange al vier jaar opgesloten zit. Deze foto is vervalst. Het gaat om een beeld gegenereerd door kunstmatige intelligentie.

Op de foto lijkt Assange een piercing in zijn rechterneusvleugel te dragen. Dit komt omdat AI vaak moeite heeft met het realistisch weergeven van neus, vingers en tanden. Ook bevat de foto een watermerk met de tekst ‘Property of E’, wat suggereert dat de foto gegenereerd is, en dus niet echt bestaat.

Knack

President Joe Biden draagt een masker

Onwaar

Een video op Twitter zou de Amerikaanse president Joe Biden ontmaskerd hebben. Bijna letterlijk, want er circuleert een video op Twitter waarin naar eigen zeggen duidelijk te zien is dat de president een masker draagt. Dit klopt niet. Het ‘masker’ is slecht een huidplooi die door het hoge contrast van het beeldmateriaal extra opvalt.

In de korte video zien we Biden van achteren gefilmd worden in wat vermoedelijk tv-opnames zijn. Aan het einde van de video zegt een vrouwenstem: “Oh mijn god! Dat is een masker!”. De theorie dat Joe Biden een masker zou dragen en door iemand of meerdere mensen wordt gespeeld bestaat al langer, maar deze video is hier geen bewijs voor.

Knack

Filmopnames bewijs voor nepbeelden in Oekraïne

Onwaar

Op sociale media worden filmopnames gedeeld met daarbij de boodschap dat het nieuws over Oekraïne niet te vertrouwen is. Zo zouden de filmopnames bewijzen dat video’s afkomstig van de oorlog in Oekraïne vaak zijn gereconstrueerd. De oproep luidt dat kijkers ‘niets moeten geloven over wat je hoort of ziet in Oekraïne’.

De gedeelde video in kwestie heeft echter niets te maken met Oekraïne of de oorlog. De opnames zijn gemaakt in Letland voor een korte film genaamd ‘Hoop’. De Letse openbare omroep heeft een reportage over deze film gemaakt, waaruit de gedeelde beelden afkomen. De filmopnames bewijzen dus absoluut niet dat oorlogstaferelen in Oekraïne in scène zijn gezet.

DPA

Europarlementariër gebruikt drugs tijdens vergadering

Onwaar

Een politicus in het Europees Parlement werd op heterdaad betrapt op drugsgebruik tijdens een bijeenkomst. Althans, dat is wat er wordt beweerd door sociale mediagebruikers die een video van een zogenaamde Europarlementariër delen waar de man een mysterieus goedje opsnuift.

Het klopt dat de politicus iets snuift tijdens de vergadering, maar het gaat hier om snuiftabak. Snuiftabak is in Nederland en Duitsland een legaal middel en de man deed dus niets verkeerd. Ook blijkt het helemaal niet om een Europarlementariër te gaan.

“Dit zijn de mensen die onze wetten maken”, luidt het bijschrift. In de video is Jens Maier te zien, een voormalig politicus voor Alternative für Deutschland (AfD) in het Duitse parlement, ook wel de Bondsdag genoemd. Van 2017 tot 2021 zat hij in de Bondsdag voor het kiesdistrict Dresden II. Hij deed niet opnieuw mee bij de federale verkiezingen van 2021 en is nooit lid geweest van het Europees Parlement. Het parlementslid in de video maakt dus geen wetten voor de Europese Unie en heeft dus ook niets te maken met wetten in Nederland.

DPA

Schilderij weggehaald door gelijkenis met Poetin

Onwaar

Een schilderij van Jan van Eyck zou worden verwijderd uit een museum in Londen. De reden: de man op het portret uit 1434 zou teveel op Poetin lijken. Er worden geruchten verspreid op het internet dat de National Gallery het werk weg zou halen om eventuele problemen te voorkomen, Dit klopt niet.

Het gaat om het ‘Arnolfini portret’ van de 15e-eeuwse Vlaamse schilder Jan van Eyck, maar een woordvoerder van de Engelse kunstgalerij ontkent dat het portret ooit verwijderd is en bevestigd dat er ook in de toekomst geen plannen zijn om het kunstwerk te verwijderen uit de gallerij. De geruchten zijn dus niet op waarheid gebaseerd.

 

DPA

Klimaatbelasting koffie verkeerd gelijk aan 14 espresso’s

Waar

Eind januari publiceerde het Algemeen Dagblad een artikel over de klimaatbelasting van koffie. Koffie heeft volgens het AD een grote impact op het milieu, maar deze schade is te beperken. De krant gaat in dit artikel onder andere uit van informatie over milieuvriendelijke koffie van Milieu Centraal. Milieu Centraal claimt: “Wie koffie met melk drinkt, verhoogt zijn klimaatimpact flink. 1 kop koffie verkeerd heeft een 14 keer hogere klimaatbelasting dan een kopje espresso.” Libelle maakt dezelfde claim in een artikel.

Het AD en Libelle geven geen berekening bij hun claims, net als Milieu Centraal. Milieu Centraal verwijst naar een onderzoek uit 2015. Er mist alleen een relevante nuance: de formule hangt af van volumes en het soort koffie. Want hoeveel melk gaat er in een koffie verkeerd? Nieuwscheckers voert een eigen onderzoek uit en komt uit op een schatting die 40 procent lager is. Dit is eenvoudig uit te leggen: Milieu Centraal gebruikt in hun formule tweemaal zoveel melk. Ook is de koffie van Milieu Centraal 125 milliliter groter, maar het is vooral de melk die ongunstig is voor het klimaat. De cijfers van Milieu Centraal zijn dus waar gebleken,

Nieuwscheckers